Son en Breugel in de rode cijfers: ‘We moeten lastige keuzes maken’
[Door Willem-Jan Schampers]
Son en Breugel moet gaan bezuinigen. De gemeente kampt nu met een tekort van 100.000 euro, maar dit loopt de komende jaren verder op. “We moeten dus ingrijpen.”
Belangrijkste redenen voor de tekorten zijn de duurdere jeugdzorg, de WMO en het onderhoud van openbare ruimte en gebouwen, blijkt uit de jaarrekening van 2023 en de voorspellingen voor de komende jaren. Volgens Jan Boersma, wethouder Financiën, is de uitkering die de gemeente Son en Breugel uit het gemeentefonds ontvangt, absoluut niet voldoende om alle kosten te dekken. Er zit dus niks anders op dan flink te bezuinigen. “Er ligt een aantal uitdagingen en we moeten lastige keuzes maken. Het is echter onverantwoord om het tekort verder te laten oplopen.”
De kosten voor jeugdzorg zijn sinds 2018 verdubbeld naar ongeveer vijf miljoen euro in 2023. Inmiddels klopt ongeveer één op de zeven gezinnen in Son en Breugel voor hulp aan bij de gemeente, vertelt Boersma. Een van de manieren om meer geld in het laadje te brengen, is het verhogen van de woonlasten met zo’n tien procent. “Dit betekent een verhoging van ongeveer 45 euro per huishouden en extra inkomsten van pakweg 400.000 euro.”
Bezuinigen
De prioriteit ligt bij het in beeld brengen van alle bezuinigingsopties. Er is dan ook geen geld voor nieuwe plannen, aldus Boersma. “We kijken naar mogelijke besparingen en onderzoeken wat de gemeente op een andere manier kan doen, zodat het minder geld kost. Dat kan zijn meer zelfredzaamheid en verantwoordelijkheid bij inwoners zelf neerleggen of een eigen bijdrage van inwoners die baat hebben bij een bepaalde voorziening of maatregel.”
Bij dit alles is een sluitende begroting vanaf 2025 van belang. Tegelijkertijd moeten voorzieningen en ondersteuning voor inwoners op peil blijven. Het woord is nu aan de gemeenteraad. “Boersma: “Wij willen graag in gesprek over de voorgestelde uitgangspunten en de maatregelen die we samen moeten nemen voor een gezonde financiële toekomst van onze gemeente. De uitkomsten van de gesprekken werken wij verder uit in de komende begroting.”
Behoeften
Wethouder Steven Grevink van Sociale Zaken kijkt het liefst vooruit, maar ziet ook dat de gemeentelijke kosten in het kader van de WMO stijgen en dat ook de behoefte aan jeugdzorg fors is toegenomen. “We hadden er in onze begroting al enigszins rekening mee gehouden en kunnen we het ons momenteel gelukkig nog veroorloven. Maar als de trend, dat steeds meer gezinnen aankloppen bij jeugdzorg, doorzet, is het op termijn niet vol te houden om dergelijke uitgaven te doen.”
“In de toekomst moeten we immers beter presteren voor minder geld. Dat kunnen wij als gemeente niet alleen. Wat we ook nog doen, is het contact verbeteren met zorgverleners. Denk dan aan bijvoorbeeld huisartsen. We moeten ze duidelijk maken wat het betekent als ze iemand doorverwijzen. En wat kunnen we doen om die verwijzing ‘af te vangen’, nóg voordat een kind in de jeugdzorg terechtkomt.”
Ondersteuning
Beide bewindslieden zien ook een rol weggelegd voor de verenigingen in Son en Breugel. De voetbalclub of de scouting bijvoorbeeld. “Zij kunnen de jongeren ook ondersteuning bieden. Want daar gaat het in veel gevallen om. Sociale controle, vriendschap. zich gehoord voelen en onderling contact met andere kinderen. Luisteren, jongens en meisjes die écht in de knel komen, moeten professionele begeleiding krijgen, maar in het voortraject kan er al veel worden gedaan.”
De vraag is dan ook of verenigingen in staat zijn om (een deel van) de wettelijke zorgtaak over te nemen. “Nee”, zegt Grevink“, “en dit is ook niet de bedoeling. We proberen alleen eerder ondersteuning te bieden. Zo heeft de scouting een speciale groep die is bedoeld voor kinderen die wat moeilijker functioneren in een reguliere groep. Bijvoorbeeld omdat ze autisme hebben.”
De gemeenteraad bespreekt op donderdag 27 juni en woensdag 3 juli de plannen van het college en de financiële situatie van Son en Breugel.